10 Νοε 2011

Το σύνδρομο της Στοκχόλμης Revisited

Πριν από 1,5 μήνα έγραψα ένα κείμενο με τίτλο "το σύνδρομο της Στοκχόλμης" με αφορμή δηλώσεις του αντιπροέδρου της κυβέρνησης περί της αγαθής τύχης της χώρας, που υπάρχει η τρόικα που μας συνδράμει και μας επιβλέπει, παρομοιάζοντας την κατάσταση μας, με αυτή των θυμάτων απαγωγών ή ομηρείας που αναπτύσσουν μια ιδιαίτερη-αλλόκοτη ψυχολογική σχέση εξάρτησης-ταύτισης και ανομολόγητης συμπάθειας-θαυμασμού προς τους θύτες της αιχμαλωσίας τους και από τους οποίους εξαρτώνται για την επιβίωση τους. Μία αναγνώστρια έκανε τότε την εξής παρατήρηση: "το εν λόγω σύνδρομο το εμφανίζει η κυβέρνηση και όχι ο λαός". Το σχόλιο ήταν λογικό. Άλλωστε, οι δηλώσεις που είχαν αποτελέσει αφορμή για το κείμενο-παραλληλισμό που είχα γράψει είχαν γίνει από κυβερνητικό αξιωματούχο. Υπό το κράτος και την επιρροή των εξωφρενικών γεγονότων που λαμβάνουν χώρα το τελευταίο ιστορικό δεκαήμερο, επανέρχομαι στο θέμα για να το επανεξετάσω, στερούμενος, πρέπει να ομολογήσω, της ψυχραιμίας και της νηφαλιότητας που επιδιώκω συνήθως στο γραπτό λόγο.

Η ελληνική κοινωνία έχει κυριολεκτικά αιχμαλωτισθεί (εδώ και δεκαετίες ίσως) από τους πολιτικούς της εκπροσώπους, με δική της βεβαίως ευθύνη, στο μέτρο που η πολιτική ηγεσία του τόπου είναι αιρετή. Αυτός ο θίασος, που αυτοαποκαλείται πολιτικό σύστημα, απαρτιζόμενος από δευτερο-τριτοκλασσάτους ηθοποιούς πτωχότατου ρεπερτορίου, διεύθυνε και κατεύθυνε πολιτικά την χώρα για τρεις δεκαετίες, εγκαθιστώντας και ανατροφοδοτώντας ένα προοδευτικά εκφυλιζόμενο κλεπτοκρατικό σύστημα διοίκησης, εκμαύλισε τους πολίτες και το σύστημα αξιών τους και βοηθούσης της διεθνούς οικονομικής κρίσης των άπληστων (πλιάτσικο)-χρηματογορών και της απουσίας στοιχειώδους οξυδέρκειας και οράματος από τους ηγήτορες της ευρωπαϊκής ένωσης, μας οδήγησε στην χρεοκοπία.  Είναι βέβαιο, ότι η πνευματική, ηθική, πολιτιστική χρεοκοπία της ελληνικής κοινωνίας προηγήθηκε χρονικά, προοικονονόμησε και κατέστησε ενδεχομένως αναπόφευκτη την οικονομική χρεοκοπία. Ισχυρίζομαι, ότι οι πολίτες και η κοινωνία έχουν εν μέρει κάνει, και όσο η κρίση βαθαίνει, κάνουν όλο και περισσότερο, την αυτοκριτική τους. Αντίθετα οι εκπρόσωποι της πολιτικής τάξης, οι άνθρωποι που οδήγησαν την χώρα στην καταστροφή, δεν έχουν, μηδενός εξαιρουμένου, ψελλίσει ούτε λέξη αυτοκριτικής. Ουδείς ευθύνεται, ουδείς τιμωρήθηκε. Και τώρα, πάνω στα συντρίμμια, συνεχίζουν ανερυθρίαστα, χωρίς αιδώ, τα μικροπολιτικά τους τερτίπια και τις ασκήσεις προσωπικής στρατηγικής, εξευτελίζοντας τη δημοκρατία και τον κοινοβουλευτισμό. Ο καταιγισμός των εξελίξεων του τελευταίου διαστήματος, σχεδόν δεν μας  επέτρεψε να συνειδητοποιήσουμε πόσο απίστευτα και εξοργιστικά αυτά υπήρξαν, πόσο πρωτοφανής και ανεξίτηλος είναι ο διασυρμός της πατρίδας μας, αλλά και πόσο παράλογη είναι η απάθεια μας απέναντι στα τεκταινόμενα.  Περιττεύει ίσως η σύνοψη, αλλά θα την επιχειρήσω: επιβολή 50% "κουρέματος" στην σύνοδο κορυφής, κυβερνητικοί πανηγυρισμοί, αντιπολιτευτικά αναθέματα, πρωτοφανείς (αν και σε κάποιες περιπτώσεις ακραίες-έως χουλιγκανικές) αντιδράσεις στις παρελάσεις (αυθόρμητες πάντως και ενδεικτικές του κοινωνικού κλίματος), εξαγγελία από τα πρωθυπουργικά χείλη δημοψηφίσματος, παγωμάρα, σοβαρότατες πολιτικές αντιδράσεις εντός και εκτός των συνόρων, η ταπείνωση του έλληνα πρωθυπουργού (και στο πρόσωπο του, της χώρας) στις Κάννες, εξέγερση αλλά και θεατρινισμοί κυβερνητικών βουλευτών, η παγκόσμια πρωτοτυπία στην ιστορία του κοινοβουλευτισμού παροχής ψήφου εμπιστοσύνης σε κυβέρνηση και πρωθυπουργό για να προχωρήσει με "αξιοπρέπεια" (μάλιστα) στην ...παραίτηση της-του και εσχάτως η φαρσοκωμωδία (αισθητικής και επιπέδου Δελφιναρίου) του σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας ή εθνικής ενότητας ή περιορισμένου και προσδιορισμένου σκοπού (ή όπως αλλιώς θέλετε, την λέτε). Πολιτικές καντρίλλιες, μικροκομματισμοί, καμαρίλα, παραγοντισμοί,  προσωπικές επιδιώξεις και φαντασιώσεις, παρέλαση ονομάτων υποψηφίων πρωθυπουργών, υπό τα όμματα ενός αμέτοχου (και δυστυχώς, όπως αποδεικνύεται, κατώτερου των περιστάσεων) προέδρου της δημοκρατίας.

O Πήτερ Ουστίνωφ έλεγε (ίσως καθ'υπερβολή) ότι "το μόνο που διαχωρίζει τον άνθρωπο από τα ζώα, είναι το χιούμορ". Αντιστρέφοντας και παραφράζοντας τη ρήση, θα έλεγα, ότι το χειρότερο που μπορεί να πάθει ένας (πολιτικός) άνδρας, είναι να χάσει την αίσθηση του γελοίου. Και οι δικοί μας την έχουν απωλέσει εντελώς. Όλοι.

Και τι κάνουμε εμείς, ο λεγόμενος και κυρίαρχος λαός; Παρακολουθούμε αποσβολωμένοι στις τηλεοράσεις σαν να βλέπουμε τούρκικες σαπουνόπερες από αυτές που μας αποχαυνώνουν, χρόνια τώρα. Αιχμάλωτοι, μοιραίοι, άβουλοι, δέσμιοι του καναπέ, άντε το πολύ-πολύ να σκαρώσουμε κανένα κειμενάκι σαν και αυτό ή να γράψουμε κανένα έξυπνο σχόλιο στο twitter, παρακολουθούμε ανήμποροι να αντιδράσουμε την υποθήκευση του μέλλοντος του δικού μας και των παιδιών μας.

Αν αυτό, δεν είναι η βαλκανική εκδοχή του συνδρόμου της Στοκχόλμης, τότε τι είναι;

Κλείνω με ένα απόσπασμα από μια συνέντευξη (στην εφημερίδα Free Sunday) του ολυμπιονίκη Νίκου Κακλαμανάκη (επ'ευκαιρίας του διάπλου του Αιγαίου με ιστιοσανίδα που πραγματοποίησε πρόσφατα).

http://www.citypress.gr/freesunday/index.html?action=article&article=2217

Η κατάσταση που βιώνει αυτή την περίοδο η χώρα μας είναι η δυσκολότερη στη μεταπολίτευση. Ως άνθρωπος που έχετε κάνει περήφανους τους Έλληνες, θα θέλατε να κάνετε ένα σχόλιο; Είστε αισιόδοξος για το μέλλον;

Νομίζω ότι πλέον τα πράγματα είναι εκτός ελέγχου, καθώς κάθε μέρα που ξημερώνει χειροτερεύει η κατάσταση. Πραγματικά, δεν μπορώ να μεταφράσω αυτό που συμβαίνει. Εγώ είμαι άνθρωπος της θάλασσας, το μόνο που ξέρω να κάνω είναι το καλύτερο που μπορώ στο χώρο μου, τη θάλασσα. Για τα άλλα να φροντίσουν αυτοί που έφεραν τη χώρα εδώ. Να βάλουν τους εαυτούς τους σε δεύτερη μοίρα και την πατρίδα πιο ψηλά. Κάτι που έκανε και ο σμηναγός Ηλιάκης. Έβαλε την οικογένεια και τη σάρκα του σε δεύτερη μοίρα. Έχουμε ανάγκη να βρούμε μέσα στους 300 της Βουλής κάποιους που να σκέφτονται κατά το ήμισυ τουλάχιστον σαν τον σμηναγό Ηλιάκη. Εάν υπήρχαν, η Ελλάδα θα ήταν καλύτερη σήμερα.


Οφείλουμε να τους βρούμε, θα προσθέσω εγώ.

Y.Γ. Η εικόνα είναι το PSI (...όπως λέμε... εθελοντική ανταλλαγή ομολόγων) του Άγγλου ζωγράφου John Tunnard (1900-1971) από την Peggy Guggenheim Collection στη Βενετία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου