19 Μαρ 2013

To κουτί της Πανδώρας άνοιξε...

H γερμανικής έμπνευσης και επιβολής απόφαση του Eurogroup για την αντιμετώπιση της τραπεζικής κρίσης στην Κύπρο αποτελεί ένα ιστορικών διαστάσεων ολίσθημα, και ίσως αποδειχθεί ένα μοιραίο για το μέλλον της Ενωμένης Ευρώπης λάθος. Η πρωτοφανής στα χρονικά πολιτισμένων κρατών απόφαση για κατάσχεση τραπεζικών καταθέσεων (γιατί περί αυτού πρόκειται, ας μη γελιόμαστε) ναρκοθετεί τον σκληρό πυρήνα της στοιχειώδους εμπιστοσύνης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και την ασφάλεια των συναλλαγών σε ευρωπαϊκό (τουλάχιστον) επίπεδο. Ο μέχρι τούδε χειρισμός της κρίσης από τις ευρωπαϊκές πολιτικές ηγεσίες και την Ε.Κ.Τ. μπορεί να ήταν άτολμος, προβληματικός, δογματικός, αναποτελεσματικός και κατώτερος των περιστάσεων, αλλά τουλάχιστον βασιζόταν στην απαραβίαστη για δεκαετίες κοινή παραδοχή ότι «ουδείς μπορεί να βάλει χέρι» στις τραπεζικές καταθέσεις των πολιτών. Η άφρων απόφαση που ελήφθη -και που αξίζει να σημειωθεί ότι δεν ήταν προϊόν πίεσης χρόνου ή ανάγκης αντιμετώπισης μιας έκτακτης κατάστασης, αλλά προετοιμάσθηκε μετά από συζητήσεις και διαπραγματεύσεις μηνών- τερμάτισε εν τοις πράγμασι την κοινή πίστη στην ανωτέρω παραδοχή. Κανείς  πολίτης, οποιασδήποτε χώρας της Ευρωζώνης δεν μπορεί, πλέον,  να αισθάνεται ότι οι καταθέσεις του είναι ασφαλείς. Ακόμη κι αν η εγκληματική απόφαση αυτή αλλάξει (προστατεύοντας τις έως 100.000 ευρώ καταθέσεις), η ζημιά σε επίπεδο εμπιστοσύνης έχει ήδη γίνει και είναι ανήκεστη.
Το κουτί της Πανδώρας άνοιξε...

7 Μαρ 2013

Το παραβάν

Το καλύτερο επιχείρημα κατά της δημοκρατίας είναι πέντε λεπτών συζήτηση με τον μέσο ψηφοφόρο

Winston Churchill

Η δημοκρατία είναι το χειρότερο πολίτευμα με εξαίρεση όλα τα άλλα

Winston Churchill




Κουβέντιαζα πριν από καμιά δεκαριά μέρες με έναν αγαπημένο μου (μικρό) ξάδελφο κατά τη διάρκεια ενός -παραδοσιακού- οικογενειακού κυριακάτικου μεσημεριανού γεύματος. 28 χρονών το ξαδελφάκι μου, παλικάρι στα ντουζένια του, ορμητικός, παθιασμένος, αποφασιστικός, ισχυρογνώμων, αισιόδοξος, ιδεαλιστής: νέος. Νέος και φυσικά...άνεργος. Μου μιλούσε για τις προσπάθειες του, για τις ελπίδες του, για τα εφόδια του, για τα σχέδια του να στραφεί στην καλλιέργεια της γης. Ενθουσιώδης αλλά και οργισμένος, μου 'λεγε ότι «θα βασισθώ στις δυνάμεις μου, δεν έχω να περιμένω από κανέναν τίποτα», κι έδειχνε περισσότερο περήφανος παρά απογοητευμένος. «Εγώ, θα τη βρω την άκρη», είπε σίγουρος, «στο κάτω-κάτω τον εαυτό μου έχω να θρέψω μόνο. Κουτσά-στραβά θα τα καταφέρω. Αλλά δεν καταλαβαίνω όλους εσάς που δεν αντιδράτε και κάθεστε με σταυρωμένα τα χέρια, ενώ έχετε μικρά παιδιά να μεγαλώσετε». «Εδώ ρε, δεν αντιδράτε εσείς που σας έχουν κλείσει όλους τους δρόμους, που δεν βρίσκετε δουλειά πουθενά, και που στο κάτω-κάτω είστε πιτσιρικάδες και το αίμα σας βράζει, περιμένεις από τους 45ρηδες με κουτσούβελα και υποχρεώσεις να βγουν μπροστά; Και τέλος πάντων, στη δημοκρατία», του λέω, «όλοι οι πολίτες ανεξαρτήτως ηλικίας και οικογενειακής κατάστασης οφείλουν να δραστηριοποιούνται, να συμμετέχουν, να δρουν, να αντιδρούν». «Άσε μας, ρε Στάμο με τα politically correct σου, περί δημοκρατίας», μου είπε γελώντας, «στα σοβαρά τα λες αυτά; Είναι δημοκρατία τώρα αυτό που ζούμε; Μπορούμε να επηρεάσουμε τίποτα; Μπορούμε να κάνουμε καμία διαφορά; Ποιοι πολίτες και κουραφέξαλα. Αποκοιμίζουν τον κόσμο με τη μπάλα και τα τούρκικα, τον ενημερώνουν στημένα και κατευθυνόμενα και πάει μια φορά στα τρία-τέσσερα χρόνια και ψηφίζει είτε παραπλανημένος, είτε φοβισμένος, είτε και τα δύο, και μετά αυτοί που βγαίνουν κάνουν άλλα από αυτά που υπόσχονταν. Πως το είπαμε; "Επαναδιαπραγμάτευση"; "Απαγκίστρωση;" Τα θυμάσαι; Αυτή είναι η δημοκρατία που μας λες; Δημοκρατία είναι μόνο η άμεση, και αυτήν δεν θα μας την εκχωρήσουν ποτέ!»

2 Μαρ 2013

Ανυπεράσπιστοι

Δεν έχω να προσθέσω ούτε λέξη...


       Ανυπεράσπιστοι (του Νίκου Ξυδάκη)

'Αναψαν ξύλα σ’ ένα αυτοσχέδιο μαγκάλι για να ζεσταθούν, ίσως και σαν αθώο, ανέξοδο παιχνίδι. Πέντε φίλοι, φοιτητές εικοσάχρονοι,   έφαγαν, ήπιαν, θα αστειεύτηκαν, θα είδαν καμιά ταινία στον υπολογιστή, έπεσαν να κοιμηθούν με αναμμένο το μαγκάλι. Στη Λάρισα, σε μια φοιτητική γκαρσονιέρα.
Αμφιβάλλω αν τα παιδιά αυτά είχαν ακούσει ποτέ για την τοξική δράση του μονοξειδίου του άνθρακος, συν όλα τ’ άλλα της καύσης του μαγκαλιού μέσα σε κλειστό χώρο. Αμφιβάλλω αν γνώριζαν καν ότι η αυτοσχέδια θερμάστρα που έστησαν με τον κομμένο θερμοσίφωνα ονομάζεται μαγκάλι, ψησταριά θα το ονόμαζαν· ούτε οι γονείς τους ούτε ίσως οι παππούδες τους θα τους είχαν πεί για μαγκάλια, πυρήνα, αναθυμιάσεις. Αμφιβάλλω αν είχαν ακούσει ποτέ ιστορίες πείνας και Κατοχής. Αμφιβάλλω αν είχαν προλάβει να καταλάβουν τι είναι ένδεια και ανάγκη.
Είναι παιδιά γεννημένα μετά το 1990, σαν τα δικά μου, που ρωτούσαν χθες «τι είναι μαγκάλι», παιδιά του καλοριφέρ και του κλιματιστικού, που αδυνατούν να συλλάβουν τον κόσμο χωρίς κινητή τηλεφωνία και διαδίκτυο, που δίνουν ραντεβού μέσω φέισμπουκ. Παιδιά χαϊδεμένα, τρυφερά, σαν άνθη θερμοκηπίου, με όνειρα να σπουδάσουν και να προκόψουν, όπως και οι προηγούμενες γενιές. Με μια κρίσιμη διαφορά: είναι παιδιά που αγνοούν τη σφαίρα της εκτάκτου ανάγκης, ως εκ τούτου απροετοίμαστα να την αντιμετωπίσουν, δεν ξέρουν πώς να επιζήσουν σε δυσχερείς ή ακραίες συνθήκες. Παιδιά ανυπεράσπιστα. Θα μάθουν.
Οι δυο φοιτητές στη Λάρισα δεν πρόλαβαν. Δεν πρόλαβαν να μάθουν να διακρίνουν το παιχνίδι από την ανάγκη, δεν πρόλαβαν να μάθουν να αναγνωρίζουν τους κινδύνους του βίου και να προσαρμόζονται. Η ζωή ήταν ακόμη παιχνίδι, χαρά, διαρκής ανακάλυψη, δεν περιείχε ήττες και ματαιώσεις. Αναψαν το μαγκάλι, μαγείρεψαν, αστειεύτηκαν, άνοιξαν μπίρες, ήταν ευτυχείς με τα ελάχιστα. Κι ύστερα κοιμήθηκαν, τα πουλάκια μου.

Υ.Γ. Το χαρακτικό είναι είναι η "εικόνα περιπλάνησης" του Γιάννη Στεφανάκι (2007)